główna zawartość strony

Europejski Dzień Logopedy

6 marca we wszystkich krajach Unii Europejskiej obchodzony był Europejski Dzień Logopedy. W Polsce święto te jest obchodzone od 2007 r. Celem tego dnia jest rozpowszechnianie wiedzy logopedycznej, a zwłaszcza rodzicom dzieci z zaburzeniami mowy.

Z uwagi na trudny czas izolacji społecznej związanej z COVID-19 chciałabym zwrócić uwagę na ważny temat, jakim jest dzieciństwo w świeci cyfrowym. Smartfony, tablety, komputery, telewizory – to mieszkańcy prawie wszystkich domów. Wielu rodzinom towarzyszą nieustannie, budzą, pomagają w myciu zębów, przypominają o ważnych wydarzeniach, stanowią tło codziennych czynności. Wydaje się, że rzeczywistość bez wysokich technologii nie istnieje, że świat analogowy zniknął wraz z pojawieniem się smartfonów i cyfryzacją kontaktów. Wielu rodziców zastanawia się, jak uchronić dzieci przed pułapkami cyfrowego świata, jak zapewnić bezpieczeństwo i dbać o prawidłowy rozwój, szczególnie rozwój mowy.

Warto uświadomić sobie, że żaden komputer, telewizor, ani program w nim oglądany nie zastąpi żywego słowa, które ma szansę zaistnieć w naturalnym kontakcie z drugim człowiekiem. Słowo, które dziecko odbiera za pomocą technologii, jest słowem biernym, nie pozwalającym na naturalny dialog, powrócenie do rozmowy. Żywe słowo, dialog z drugim człowiekiem, interakcja z nim są odbierane i przetwarzane w lewej półkuli mózgu (językowej). Są to sytuacje, które stymulują pozytywnie rozwój języka u dziecka. Słowo bierne, migający obraz na ekranach jest analizowany i odbierany przez prawą półkulę (niejęzykową). Przewaga bodźców prawopółkulowych blokuje odbiór lewopółkulowym i tym samym nie pozwala na rozwój mowy i języka. Powoli zmniejsza się naturalne zainteresowanie światem. Gry komputerowe, bajki stają się ciekawsze niż wycieczka rowerowa, spacer czy zabawa z rówieśnikiem. Spędzanie czasu przed ekranami niszczy wzrok, deformuje kręgosłup dziecka, prowadzi do nadwagi. Warto właśnie teraz wprowadzić następujące ZASADY EKRANOWE:

1. ZADBAJCIE O CZAS – bez ekranów i innych „rozpraszaczy”, w pełni analogowy. Może to być czas na wspólny spacer, zabawę, czytanie, rysowanie – wszystko, co lubicie robić razem. Smartfony warto wtedy wyciszyć i zamknąć w jednym pudełku, co minimalizuje chęć mimowolnego sięgania po nie. Równowaga między czasem online i offline jest ważna nie tylko dla dzieci. Przyda się także wielu dorosłym.

2. KONTROLUJCIE CZAS PRZED EKRANAMI:


• do końca drugiego roku życia unikanie korzystania z wysokich technologii;

• między drugimi a piątymi urodzinami ograniczenie użycia ekranów do dwóch godzin dziennie;

• po piątych urodzinach korzystanie z mediów nie dłużej niż dwie godziny dziennie.

3. ZREZYGNUJCIE Z EKRANÓW PRZED SNEM – zrezygnujcie z mediów na godzinę przed snem. Kołysanek i audiobooków możecie słuchać za pomocą odtwarzacza lub głośnika. Zachęcam szczególnie do wspólnego czytania, które, w przeciwieństwie do elektroniki, ma udowodniony pozytywny wpływ na rozwój mowy maluchów i kształtowanie relacji z rodzicem. Warto również zrezygnować z ładowania urządzeń w sypialni i wyznaczyć im na noc inne miejsce. Dobrą praktyką jest także posiadanie tradycyjnego budzika, by chwytanie za telefon nie było pierwszą czynnością po przebudzeniu.

4. ZREZYGNUJCIE Z EKRANÓW PODCZAS SPOŻYWANIA POSIŁKÓW – dobrze, gdy podczas posiłków mamy przestrzeń na skupienie na tym, co zjadamy i ile zjadamy. Posiłki są często jednym z nielicznych momentów z ciągu dnia, gdy rodzina jest razem. Wykorzystajmy je na kształtowanie pozytywnych postaw i zdrowych nawyków żywieniowych.

5. USTALCIE MIEJSCE DLA „MAŁEJ ELEKTRONIKI” – warto wyznaczyć w domu miejsce, do którego podczas posiłków czy zabaw odkładamy technologiczne „rozpraszacze”. Często nie zdajemy sobie sprawy, ile razy w ciągu dnia zerkamy na telefon. Proponuję wszystkim jednorazowy eksperyment. Do jego przeprowadzenia przyda się licznik tzw. kliker, który naciskamy za każdym razem, gdy nasze oczy i ręce zwrócą się ku smartfonowi. Wyniki mogą zaskoczyć...

6. USTALCIE KATALOG AKTYWNOŚCI BEZ TELEFONU – krótkie podróże, spacery (szczególnie przechodzenie przez ulicę!!!), spotkania ze znajomymi, nauka, pobyt w szkole to sytuacje, w których warto zrezygnować z elektroniki.

7. ROZMAWIAJCIE – o bezpieczeństwie w sieci, o zagrożeniach, korzyściach, prywatności i udostępnianiu treści. Rozmowy to także klucz do towarzyszenia dzieciom w korzystaniu z mediów, szczególnie w najmłodszej grupie odbiorców.

8. SPRAWDZAJCIE – bajki, które pokazujecie dzieciom, gry, w które pozwalacie grać. Strona Common Sense Media (www.commonsensemedia.org) oraz Ogólnoeuropejski System Klasyfikacji Gier (www.pegi.info) to przykładowe narzędzia, które zostały stworzone, by pomagać rodzicom w świadomym podejmowaniu tych wyborów.

A, ja i moje koleżanki i koledzy nauczyciele specjaliści z niecierpliwością czekamy na powrót dzieci do szkoły i prowadzenie zajęć logopedycznych, rewalidacyjnych, korekcyjno - kompensacyjnych i innych specjalistycznych w pięknych salkach terapeutycznych, Aleksandra Marciniak, logopeda.